Kalendarium roczne

Grudzień/ Styczeń/ Luty/ Marzec

Występy kalwaryjskiej orkiestry od lat są wkomponowane w kalendarz roku liturgicznego kalwaryjskiego sanktuarium oraz miejski i państwowy kalendarz uroczystości kulturalnych.
Udział w roku liturgicznym dla orkiestry kalwaryjskiej rozpoczynał się uroczystą pasterką. Jak wspominają Wojciech Gasiński i Edward Gielas, gdy wybiła godzina 24.00 bębnista wybijał na czynelu w rytm bicia zegara 12 razy i orkiestra zaczynała grać najstarszą polską kolędę „ Wśród nocnej ciszy „.W nowym roku w każdą niedzielę do święta Matki Bożej Gromnicznej orkiestra miała obowiązek grać kolędy na każdej niedzielnej mszy święty. Na początku Nowego Roku ojcowie bernardyni organizowali dla orkiestry uroczyste przyjęcie opłatkowe będące formą podziękowania za całoroczną pracę. Dziś orkiestra takie spotkania organizuje we własnym zakresie, zapraszając na nie przedstawicieli władz samorządowych, byłych muzyków i ludzi zawsze orkiestrze przychylnych. Spotkanie to zawsze kończy się wspólnym graniem i śpiewaniem kolęd. W okresie przed i powojennym orkiestra nie chodziła z kolędą wśród mieszkańców Kalwarii, zwyczaj ten wszedł dopiero do orkiestry połowie lat 80-tych XX wieku, a początek dali mu pojedynczy muzycy z kalwaryjskiej orkiestry. Jak wspomina Edward Gielas w artykule z Kroniki Beskidzkiej „ Kolędnik nad kolędnikami „ w okresie przedwojennym wraz z nieżyjącymi już harmonistą Władysławem Jarguzem oraz skrzypkiem Janem Bańdurą kolędowali wśród mieszkańców Kalwarii, Zebrzydowic i Lanckorony będąc w tym czasie i w tych okolicach powszechnie znaną grupą wokalno-muzyczną. Po wojnie Edward Gielas zwyczaj ten kontynuował już w innym składzie – na harmonii grał Stanisław Bucki , a na skrzypcach Stefan Gurguła. Gdy kalwaryjska orkiestra przekształciła się w 1980r. w Orkiestrę Dętą Ochotniczej Straży Pożarnej, a później w orkiestrę miejską, jej muzycy również zaczęli kolędować w okresie świąteczno-noworocznym. Kolędnicy Ci w repertuarze poza najpiękniejszymi i najstarszymi polskimi kolędami mieli także w repertuarze liczne, coraz już mniej znane dziś pastorałki. Orkiestra nie tylko je grała, ale również śpiewała, sprawiając tym samym wiele radości odwiedzanym rodzinom zwłaszcza, że treść sporej części pastorałek poza niewątpliwie religijnym charakterem, miał także charakter rubaszny jak ta: „Mości gospodarzu domowy szafarzu….„. Dziś już co prawda kalwaryjska orkiestra nie gra w klasztorze na pasterce, ale przynajmniej raz w okresie Bożego Narodzenia występuje tam z repertuarem kolęd. Do kalendarza występów kalwaryjskiej orkiestry wszedł natomiast koncert kolęd wykonywanych w Kościele św. Józefa oraz w Klasztorze oo. Bernardynów. Począwszy od lat 80-tych orkiestra regularnie kolęduje wśród mieszkańców Kalwarii i Brodów.
W okresie Wielkanocnym trębacze kalwaryjskiej orkiestry biorą udział w Misterium Wielkiego Tygodniagrając fanfary i motywy dekretowe napisane przed laty przez Jana Kłącza i Mariana Górkiewicza, a włączone do teatralnego misterium odgrywanego co rok przez kalwaryjskich bernardynów. W latach przedwojennych teatralne misterium było znacznie uboższe, ale po wojnie za sprawą ojca Augustyna Chadama zostało znacznie rozbudowane i wzbogacone. Dziś misterium rozpoczyna się już w Niedzielę Palmową inscenizacją uroczystego ” Wjazdu Pana Jezusa do Jerozolimy „, w Wielką Środę na scenie przed klasztorem odgrywana jest ” Uczta u Szymona „, w Wielki Czwartek- ” Pojmanie „, a od rana w Wielki Piątek od kaplicy u Kajfasza rozpoczyna się ” Droga Krzyżowa Pana Jezusa „. W każdym z tych dni trębacze kalwaryjskiej orkiestry w historycznych strojach z epoki Heroda grają fanfary i motywy dekretowe.
Po powstaniu parafii w Kalwarii Zebrzydowskiej w 1947 roku uroczysta Rezurekcja początkowo miała miejsce w Wielką Sobotę wieczorem zarówno w kościele Św. Józefa w Rynku jak i w klasztorze. Orkiestra mogła występować zatem tylko na jednej z tych mszy i był to w takiej sytuacji klasztor. Jednak z biegiem czasu rezurekcja w klasztorze została przeniesiona na niedzielę rano i odtąd w Wielką Sobotę wieczorem orkiestra gra w Kościółku na Rynku, a w Wielką Niedzielę rano w klasztorze. Do tradycji kalwaryjskiej orkiestry wszedł zwyczaj grania marszy żałobnych na godzinę przed każdą Rezurekcją.

Kwiecień/ Maj/ Czerwiec

Kwiecień, jeśli nie występowały wyjątkowe okoliczności był zazwyczaj dla kalwaryjskiej orkiestry sezonem muzycznie martwym. Sytuacja się zmieniła po śmierci Papieża Jana Pawła II w kwietniu 2005roku. Orkiestra od tego czasu uczestniczy w Dróżkach Matki Bożej w intencji Ojca Świętego oraz w zainicjowanych przez kalwaryjski Dom Kultury Dniach Papieskich.
” Majówki” grane przez pojedynczych muzyków kalwaryjskiej orkiestry z klasztornego balkonu, to z kolei jedna z najstarszych i najpiękniejszych tradycji w kalwaryjskiej orkiestrze. Według wspomnień Edwarda Gielasa kilkadziesiąt lat temu majówki były grane dwa razy dziennie tzn. rano i wieczór przez okres całego maja. W latach 30-tych XX wieku na balkonie grywali Franciszek Gargasz z Bugaja ,Władysław Gasiński, Franciszek Bywalec oraz Jan Tatar. W 1938r. do grupy tej dołączył Edward Gielas. Po1945 r. na balkonie grywali Edward Gielas, Jan Kłącz oraz Franciszek Łopata z Bugaja. Utwory przez nich wykonywane często były nagrywane i odtwarzane później w okolicznych kościołach, między innymi w Makowie Podhalańskim, Stryszowie, Suchej Beskidzkiej oraz Marcyporębie. Z muzykami tymi również często i chętnie grywali klerycy.
Jak już wcześniej napisano, orkiestra podobnie jak i cała kalwaryjska społeczność uroczyście świętowała w dniu 1-maja w „ Święto Pracy „, jednak z przyczyn naturalnych ta tradycja zanikła. Do dziś natomiast orkiestra występuję w dniu 3–ci maja na organizowanym na kalwaryjskim Rynku koncercie orkiestr dętych z pobliskich miejscowości.
W 40 dni po Zmartwychwstaniu orkiestra bierze udział w uroczystościach Wniebowstąpienia Pańskiegow Brodach obchodzonych w kaplicy Wniebowstąpienia Pańskiego nad Kościołem w Grobku.
Czerwiec to dla orkiestry kalwaryjskiej przede wszystkim udział w Procesjach Bożego Ciała w Kalwarii organizowanych przez Klasztor oo. Bernardynów i Kościół Św. Józefa w Rynku oraz w Brodach przy Grobku. W niedzielę po dróżkach orkiestra występuje podczas tzw. ” Strzelanej Niedzieli” posiadającej swoją długą, bo aż XVII-wieczną historię. Oktawę Bożego ciała kończy uroczysta procesja w Klasztorze. Zanim powstała parafia w Kalwarii (1947r.), miasto to podlegało pod parafię w Zebrzydowicach i podczas procesji Bożego Ciała to właśnie orkiestra tam występowała (poza występami w klasztorze oczywiście).

Lipiec/ Sierpień/ Wrzesień

Lipiec to miesiąc urlopowy dla orkiestry. W tym miesiącu orkiestra poza wyjątkowymi okolicznościami nie występuje.
Z kolei można powiedzieć, że Sierpień jest dla społeczności kalwaryjskiej najważniejszym miesiącem w roku. Wtedy to na Święto Wniebowzięcia NMP rozpoczynają się w Kalwarii uroczystości Odpustowe z Pogrzebem i Tryumfem Matki Bożej jako ich najważniejszą częścią. Edward Gielas wspomina, że przed II wojną światową orkiestra kalwaryjska towarzyszyła w dzień Pogrzebu Matki Boskiej asystom w drodze z klasztoru do Domu Matki Bożej, gdzie uroczystości się rozpoczynały. Podczas tego przemarszu orkiestra grała marsze wesołe. Dziś kalwaryjska orkiestra wraz z innymi orkiestrami rozpoczyna Procesję z Domu Matki Bożej, grając w jej trakcie marsze żałobne i kończąc w Grobku Matki Bożej w Brodach. Niedziela to z kolei udział orkiestry w Procesji Tryumfu Matki Bożej, która rozpoczyna się w Grobku, a kończy Mszą Św. w Klasztorze. Orkiestry podczas tej procesji grają pieśni religijne.
Wrzesień to w ostatnich latach udział orkiestry w Drodze Krzyżowej dla Kalwaryjskiego Rzemiosła oraz od 1999 roku w zainicjowanej w Kalwarii Zebrzydowskiej Pielgrzymce Konnej i Zaprzęgów. Orkiestra występuje podczas mszy z pieśniami religijnym, a po jej zakończeniu umila wszystkim przybyłym wizytę w Kalwarii, grając marsze i inne utwory rozrywkowe.

Październik / Listopad

W Październiku na św. Cecylię Bernardyni od kilku lat odprawiają Mszę Świętą w intencji i z udziałem orkiestry dętej z Kalwarii.
11 Listopada każdego roku orkiestra uczestniczy w Obchodach Święta Niepodległości, występując z repertuarem pieśni patriotycznych i marszy na kalwaryjskim Rynku.